“Blockchain Teknolojisi Nedir?” Kılavuzumuzda aktardığımız gibi, bir blockchain oluşturmak için bir araya gelen üç temel teknoloji vardır. Bu teknolojilerin hiç bir tanesi yeni değil fakat bu üç teknolojinin birleştirilmesi yeni bir teknolojidir.
Bu teknolojileri şöyle sıralamak mümkün:
- Ortak defterli dağıtılmış bir ağ
- Ağın işlemlerini, kayıt tutumunu ve güvenliği sağlamaya yönelik teşvik
- Özel anahtarlı kriptografi
Aşağıda, dijital teknolojilerin güvenliğini sağlamak için kullanılan bu teknolojilerin nasıl birlikte hareket ettiği anlatılmaktadır.
Kriptogragik Anahtarlar
Mesela;
İki farklı kişi internet üzerinden bir işlem gerçekleştirmek istesin.
Her birinin özel anahtarı ve bir adet de halka açık anahtarı vardır.
Blockchain teknolojisinin amacı önceki yazımızda aktardığımız gibi korunumlu bir dijital kimlik oluşturmaktır. İnternet ortamında kimliğimiz, bizim ait olan özel anahtarımızın ve halka açık olan anahtarımızın kombinasyonu ile oluşur.
Bu anahtarların kombinasyonu, çok iyi bir derecede kullanışlı bir dijital imza oluşturarak güvenilir bir onay formu olarak görülebilir.
Buna sayede ortaya çıkan dijital anahtar kimliğimizin doğru olup olmadığını onaylar.
Kimlik
Ancak dijital işlemleri güvenceye almak için kimliğimizin güçlü kontrolü yetmez. Her ne kadar kimlik doğrulama problemlerinizi ortadan kaldırsa da hala yapılacak olan işlemleri ve verilecek yetkileri kontrol etmeniz gerekir.
Dağıtılmış bir ağ
Bu ağın yararı ve böyle bir sisteme duyulan ihtiyacı ‘ormanda düşen bir ağaç’ metaforuyla örnekleyebiliriz. Ormanda düşen bir ağacın görüntüsü kamera da kaydedilirse, biz ağacın neden düştüğünü bilemeyiz ama ağacın düştüğüne dair bir videolu bir kanıtımız olur.
Blockchain teknolojisinde de yukarıdaki kameralar yerine , çok geniş bir şekilde ağa yayılmış onaylayıcılar mevcuttur. Bu onaylayıcılar bir hareket olduğu zaman, yaşanan hareketin aynı anda ve aynı şekilde gördüklerini dair bir fikir aktarıyorlar. Burada kameralar yerini, matematiksel doğrulamalara bırakıyor.
Kısaca, Ağ ne kadar büyük olursa güvenliği sağlamak o kadar kolay olur.
Bu, bitcoin blockchain’in en can alıcı özelliklerinden bir tanesidir, Müthiş derece de büyüktür ve çok yetenekli bir hesaplama gücüne sahiptir.
Kayıt Sistemi
Kriptografik anahtarlar bu ağ ile beraber kullanıldığında, fazlasıyla kullanışlı dijital oluşumlar meydana gelir. Bu süreç şu şekilde işliyor. A’nın kendi anahtarını alarak, bir çeşit bildiri yapılıyor – bitcoin transferi durumunda- B’nin açık anahtarına ekliyorsunuz.
Ağ Hizmet Protokolü
Bir gerçekci kişi, ormandaki düşen ağaç deneyine aşağıdaki soru ile karşı çıkabilir:
Neden bir ağacın düşüp düşmediğini kaydetmek için bekleyen kameralı bir milyon adet bilgisayar kullanılsın? Farklı bir yaklaşımla, ağın güvenliğini sağlamak ve hizmet vermek için bilgi işlem gücünü nasıl kontrol ediyorsunuz?
Açık kaynak ve halka arz edilmiş bu blockchainlerin ifade ettiği şey ‘madencilik‘ oluyor. Blockchain’de bilgisayarınızın donanımsal gücünü bu ağa hibe ederseniz bunun karşılığında kripto paralar ile ödüllendiriliyorsunuz. Yani bir kişinin kendisi için çalışması bütün topluma fayda sağlıyor.
Bitcoin protokolünün amacı aslında aynı Bitcoin’in aynı zamanda farklı yerlerde kullanılıp kullanılmadığını denetlemektir. Bu işlem hiç de kolay değildir.
Bitcoinler maddi olarak altına ya da başka bir maddi birime benzemeye çalışıyorlar bu yüzden Bitcoin’in başka bir eşi olmamalı ki değerli olsun. Bunu başarmak için, ağa hizmet eden düğümler, çalışmayan matematik problemlerini çözerek her bitcoin için bir işlem geçmişi tutuyor.
Yani bir bakıma işlemcileri ile oy veriyorlar. Yeni blokları duruma göre kabul ediyorlar veya geçersiz ilan ediyorlar. Madencilerin çoğunluğu aynı sonuca vardığında, zincire yeni bir halka ekliyorlar. Bu damga da aslında zaman oluyor ve ek olarak ayrıca veri veya mesaj da içerebiliyor.
